Son vakitlerde yağış oranlarının düşmesi ve sıcaklığın artması sonucu yaşanan kuraklık nedeniyle Bitlis’teki göllerin düzeyindeki düşüş bu yıl da devam etti.
Birçok çeşitten kuşa mesken sahipliği yapan Van Gölü kıyıları ile Adilcevaz ilçesindeki Aygır ve Arin, Ahlat ilçesindeki Nazik ile Tatvan ilçesindeki Nemrut Krater göllerinde kuraklığın tesiriyle su kaybı yaşanıyor.
Bu nedenle büyük çekilmenin yaşandığı Van Gölü kıyılarında mikrobiyalitler, başka göllerin kıyılarında da evvelden su altında olan geniş alanlar gün yüzüne çıkıyor.
Bölgedeki besiciler, metrelerce çekilmenin akabinde yeşeren kıyılardaki topraklarda hayvanlarını otlatıyor.
Uzmanlık alanı coğrafya olan Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Rektörü Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, AA muhabirine, son yıllarda Türkiye’de ve dünyada kuraklık sorununun yaşandığını söyledi.
Küresel ısınmayla Türkiye’de de son yıllarda yağışlarda dengesizliğin ve birebir vakitte azalmanın kelam konusu olduğunu belirten Elmastaş, şöyle konuştu:
“Van Gölü Havzası’nda da kuraklık yaşanıyor. Son 4-5 yıldır yağışlarda daima azalma var. Artış tarafında değişim olmadığı için kuraklığın şiddeti giderek devam ediyor. Havzada Van Gölü başta olmak üzere Arin, Nemrut Krater, Nazik ve Aygır göllerinde önemli bir düzey alçalması var. Geçmişteki çalışmalara baktığımızda Van Gölü Havzası’ndaki su düzeyinin alçalmasının temel nedeni yağışlardır. Yağışın azaldığı yıllarda düzey alçalması yaşanıyor. Son yıllarda bunu görebiliyoruz.”
“Tarım yerlerinde suyun israf edilmeden kullanılması gerekiyor”
Van Gölü’nde su düzeyinin alçalmasının en değerli faktörünün yağışlar olduğuna dikkati çeken Elmastaş, gölün yeraltı su kaynaklarından da beslendiğini lakin bu kaynakların da azaldığını kaydetti.
Havzadaki tarım alanlarında sulama hedefiyle kullanılan binlerce sondaj kuyusunun bulunduğunu belirten Elmastaş, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Suyun fazla çekilmesiyle birtakım kaynaklar kurumaya, yeraltı su düzeyi alçalmaya başladı. Yaptığımız çalışmalarda bu tarafta kimi bilgiler ortaya çıktı. Kuraklığın azaltılması ya da göl düzeyinin alçalmasının önüne bir nebze de olsun geçilmesinde kaynakların tasarruflu kullanılması tesirli olabilecek. Düzey alçalmasının daha fazla olmaması için tarım topraklarında suyun israf edilmeden olabildiğince dikkatle kullanılması gerekiyor. Kaynakların azalması da alçalmayı tetiklemektedir.”
“Havzada yaşayan canlılar için de bir risk taşıyor”
Her gölün bir ekosistem olduğunu tabir eden Elmastaş, bilhassa Arin Gölü’nün yarısından fazlasının çekildiği bilgisini paylaştı.
Birçok kuş tipinin yaşadığı Arin Gölü’nün kıymetli bir ekosistem olduğunu vurgulayan Elmastaş, şunları lisana getirdi:
“Nazik Gölü ve Nemrut Kalderası farklı bir ekosistem. Nemrut tıpkı vakitte küçük bir mikroklima alanı. Farklı canlıların yaşadığı alanlar. Su ortamları azalınca ve bu alanlar küçülünce ekosistemde de bir dengesizlik yaşanmakta. Bu durum havzada yaşayan canlılar için de bir risk taşıyor. Mesela Arin Gölü, flamingo üzere birtakım kuş tiplerinin yaşadığı alan. Arin Gölü biraz daha azalırsa tahminen bir müddet sonra onları burada göremeyeceğiz. Göl düzeylerindeki alçalma, karada ve suda yaşayan canlı cinslerini etkiliyor. Ekosistemin bozulmaması ismine bu istikrarın korunması gerekiyor.”
About The Author
